74,7 tys. dzieci było umieszczonych w pieczy zastępczej w 2016 r. To spadek o ponad 1,7 tys. w porównaniu z rokiem 2015. Co cieszy najbardziej – mniej dzieci przebywa w instytucjonalnych placówkach.

Rodzinne formy pieczy zastępczej obejmują rodziny zastępcze oraz rodzinne domy dziecka. Zapewniają one dziecku całodobową opiekę i wychowanie. Na rodzinie zastępczej lub prowadzącym rodzinny dom dziecka spoczywa obowiązek, a  jednocześnie  prawo  wykonywania bieżącej pieczy nad  dzieckiem, jego  wychowania i reprezentowania.

Dzieci są objęte pieczą zastępczą do osiągnięcia 18 lat. W niektórych przypadkach osoba dorosła, ucząca się,  może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo placówce opiekuńczo-wychowawczej – do ukończenia 25. roku życia.

Dziecko  umieszcza  się  w  rodzinie  zastępczej  lub  rodzinnym  domu  dziecka  do czasu, aż  będzie możliwy powrót do rodziny biologicznej, a zatem do czasu przezwyciężenia trudności, które stanowiły przyczynę umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Jeżeli powrót  dziecka  do rodziny  naturalnej  nie jest możliwy, po 18 miesiącach od  umieszczenia dziecka w  pieczy  zastępczej, odpowiednie służby  kierują  wniosek do sądu rodzinnego, aby wyjaśnić sytuację prawną dziecka m.in. poprzez umieszczenie w rodzinie przysposabiającej lub długoterminowej rodzinie zastępczej.

Warto być rodzicem zastępczym

Rodzinna piecza zastępcza jest o wiele lepszą formą sprawowania opieki nad dzieckiem niż placówki instytucjonalne.  Udział  rodzinnych  form opieki  nad  dziećmi rośnie – w 2007 r. było to 67,3%, a w 2016 r. już 75,6%. Dlaczego warto być rodziną zastępczą?

 „Warto  dla  tych  chwil, gdy  widać  uśmiech  dziecka, to  jak  czuje  się  bezpieczne  i okazuje za to wdzięczność, gdy osiąga sukcesy w szkole, gdy  jest  akceptowane i lubiane  przez  rówieśników, gdy wchodzi  w okres  dorosłości i poważnie planuje swoją przyszłość.” – mówi Urszula Milczarek.

 „Dzięki  dzieciom  jesteśmy kreatywni i rozwijamy się: przez  szukanie  przyczyn  problemów  zdrowotnych dzieci i rozwiązań dla nich,  podejmowanie  działań  zwiększających poczucie  własnej  wartości u dzieci i rozwijanie ich talentów, szkolimy się i uczymy, by lepiej móc ich rozumieć. Nie ma stagnacji – zawsze dużo się dzieje.” – dodaje Sylwia Łysakowska.

Wsparcie dla rodzinnej pieczy zastępczej

 Od kwietnia 2016 r. rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka i placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego    mogą  korzystać  z  takiego  samego  wsparcia,  jak  pozostałe  rodziny – czyli  500 zł  miesięcznie na dziecko. Wsparciem objętych jest ponad 48,2 tys. podopiecznych.

Dziecko pozbawione opieki rodziców, może zostać umieszczone również w instytucjonalnej pieczy  zastępczej, ale jedynie w sytuacji, gdy nie ma możliwości umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej lub z innych ważnych powodów nie jest to zasadne. Należy jednak zauważyć, że wśród placówek opiekuńczo-wychowawczych są również formy rodzinne, w których mogą  być  umieszczane rodzeństwa bez względu na wiek. Placówki te, mimo że w systematyce ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej stanowią pieczę instytucjonalną, to jednak z punktu widzenia charakteru sprawowanej funkcji tworzą zdecydowanie środowisko rodzinne.  W pieczy  instytucjonalnej  ogółem  umieszczonych  było  na  koniec  2016 roku 18 213 (w roku 2015 - 19 517)  wychowanków. Z tej liczby 1 729 dzieci umieszczonych było w placówkach typu rodzinnego.

Żródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej